Cầm tay chỉ việc – 1 mô hình đào tạo quái thai
Mô hình đào tạo là 1 mô hình truyền tải kiến thức, và từ đó giúp bạn tự tư duy và sau đó là tự phát triển. Hay nói cách khác, nghề đào tạo có nhiệm vụ thay đổi dần dần con người của bạn. Đó chính là lý do mà tất cả các hệ thống trường học ở mọi đất nước đều phải có 1 quá trình đào tạo chuyên ngành trên 1 năm.
Với những ai không làm về lĩnh vực đào tạo, chắc hẳn là sẽ cảm thấy rất hứng thú với 4 chữ này: “Cầm tay chỉ việc”. Khá đơn giản và cũng khá dễ hiểu, tuy nhiên chắc là do tôi có tìm hiểu về nghề đào tạo, nên tôi cảm thấy 4 chữ đấy khó hiểu lắm.
Suốt 1 khoảng thời gian khá dài, tôi thực sự không hiểu cái gì là “cầm tay chỉ việc” cho đến khi tôi gặp 2 anh chàng đến từ nước Úc, cách đây cũng phải khoảng 2 năm mấy thì phải. Mặc dù sau này tôi đã tách nhóm ra đi, do bất đồng quan điểm về phương thức vận hành. Tuy nhiên, tôi phải thừa nhận rằng là đã học được không ít điều thú vị từ họ.
Sau khoảng nữa năm làm việc cùng nhau, tôi dần hiểu ra rằng, mô hình đào tạo của ngày nay đã không còn giống như là mô hình đào tạo của trước đây nữa.
Mô hình đào tạo của ngày nay là: Đóng gói + Bán
Nói 1 cách dễ hiểu hơn thì là như thế này: Cả 1 bức tranh rộng lớn về chuyên ngành, họ sẽ khoanh vùng theo thị hiếu của khách hàng, mà chỉ tập trung rất mạnh về 1 phần nhỏ của bức tranh đó. Sau đó sẽ dựa vào những phản ứng của khách hàng – tức là học viên mà cân chỉnh sao cho họ cảm thấy hài lòng là được.
Nói trắng trợn ra theo câu chữ thì là như thế này: Mô hình đào tạo ngày nay chẳng quan tâm bạn học được cái gì, miễn là bạn cảm thấy vui vẻ để móc túi tiền ra là được.
Cũng giống như là họ chẳng quan tâm bạn ăn cái quái gì cả, chất độc hại cũng được, miễn là bạn có cảm giác no bụng là ok.
Và đây cũng chính là mô hình đào tạo được sử dụng rộng rãi trong thị trường ngày nay, bởi lẽ nó mang lại hiệu quả cao. Bạn đừng hiểu nhầm ý của tôi nhé, nó mang lại hiệu quả cao về lợi nhuận chứ không phải là mang lại hiệu quả cao cho học viên – người học.
Mô hình “Cầm tay chỉ việc” chỉ là 1 câu quảng cáo mang tính cạnh tranh trong thị trường đào tạo ngày nay mà thôi. Cá nhân tôi thì cho rằng đó là 1 quái thai cạnh tranh theo kiểu phi đạo đức của ngành đào tạo.
Về lâu dài, mô hình đào tạo này sẽ tạo ra những cổ máy.
Đơn giản vì họ sẽ lập ra những cái khuôn rồi sau đó nhồi nhét bạn vào những cái khuôn đó, và cuối cùng là đóng xuống cái “kịch”.
Sự hiểu biết của bạn chỉ được giới hạn trong cái khuôn đó mà thôi, và bạn chẳng biết gì khác ở ngoài cái khuôn đó nữa.
Điều đó không làm bạn nhớ đến câu chuyện “Ếch ngồi đáy giếng” sao?
Chỉ có những ai thực sự đủ đam mê, đủ bản lĩnh mới dám nhảy ra khỏi cái giếng. Rồi sau đó tự tìm hiểu lại, tự đào bới sâu hơn. Đến đây, họ mới phát hiện ra rằng, thì ra bấy lâu nay mình chỉ sống trong cái giếng. Một cái giếng ngu muội về chuyên ngành. Một phần rất nhỏ của cả 1 bức tranh rộng lớn.
Vậy rốt cuộc cái “Cầm tay chỉ việc” đó mang lại lợi ích gì chứ? Có đấy, với những ai hoàn toàn mới trong lĩnh vực chuyên ngành nào đó, thì những mô hình đào tạo này rất hữu ích.
Điều đó cũng giống như là những chi phí cần phải bỏ ra khi bạn bắt đầu với 1 lĩnh vực mới nào đó mà thôi. Tuy nhiên, nếu bạn là người có khả năng tự học, hoặc là có những mối quan hệ đủ rộng lớn. “Cầm tay chỉ việc” trong đào tạo chẳng có ý nghĩa gì cả. Bởi lẽ đó chỉ là những điều cơ bản, những điều nhập môn. Còn nếu không thì cao cấp hơn đó chỉ là những cái khuân mẫu mà họ đã thiết lập sẵn để mời bạn vào.
Nếu vẫn còn hoài nghi, sao bạn không thử hỏi những người mà bạn tin tưởng, những người đang là chuyên gia trong lĩnh vực nào đấy thử xem, họ có được như ngày hôm nay có phải là chuyện 1 sớm 1 chiều không?
Tuy nhiên, mô hình đào tạo dạng này, hợp pháp nhưng phi đạo đức vẫn được ca ngợi, vẫn được mọi người ứng dụng, đó là bởi vì 2 chữ này: LỢI NHUẬN.
Cả 1 hệ lụy, chỉ chú trọng đến cái lợi ngắn hạn
Khi tham gia vào các lĩnh vực kiếm TIỀN, bạn không để ý rằng, đa phần mọi người đều chỉ quan tâm đến cái lợi trước mắt sao? Rất nhiều nữa là đằng khác đúng không bạn? Thậm chí có không ít người còn cho rằng, quan tâm đến cái dài hạn để làm gì, sống nay chết mai, kiếm TIỀN thì phải càng nhanh càng tốt chứ.
Muốn đi nhanh, bạn càng phải đi chậm.
Bởi lẽ những ai ham đi nhanh, sớm muộn gì họ cũng sẽ bị té, thậm chí là té rất nặng. Còn bạn tuy đi chậm, nhưng xét trên cả 1 chặng đường dài, bạn mới là người thực sự đi nhanh.
Bất cứ điều gì cũng đòi hỏi cần phải có thời gian cả. Bạn không thể sinh ra 1 đứa trẻ trong vòng 1 tháng bằng cách làm có thai 9 người phụ nữ được.
Những mô hình đào tạo chất lượng đang chết dần
Tại sao chết à? Câu trả lời là LỢI NHUẬN. Mô hình đào tạo thì cũng là 1 tổ chức, 1 bộ máy vận hành, nó cũng cần phải có dòng tiền để tự nuôi sống chính mình. Đặc biệt là khi nó còn nhỏ.
Vậy là họ phải đứng trước sự lựa chọn, 1 là thay đổi để thích nghi với môi trường thị hiếu, 2 là giữ nguyên chất lượng. Và đa phần đều sẽ lựa chọn thích nghi. Điều này là hợp lý với đại đa số ngành nghề, nhưng với 1 vài ngành nghề thì không nên, thí dụ như: Giáo dục, y tế… Chắc hẳn bạn cũng có đôi lần chứng kiến cái thảm cảnh khi ngành giáo dục và y tế chạy theo lợi nhuận.
Còn với những ai giữ nguyên chất lượng, họ buộc phải làm những công việc khác để sinh ra lợi nhuận, điều đó cũng có nghĩa là họ không thể tập trung quá nhiều vào đào tạo được.
Chính thói quen suy nghĩ ngắn hạn, làm ăn chụp giật đã làm cho những ai kinh doanh chân chính khó sống. Có 1 câu nói quen thuộc của giới kinh doanh như thế này: “Mình muốn làm đúng mà họ cũng chẳng cho mình làm đúng”.
Và trước khi kết thúc bài viết này, tôi muốn trích lại câu nói này: “Cũng giống như là họ chẳng quan tâm bạn ăn cái quái gì cả, chất độc hại cũng được, miễn là bạn có cảm giác no bụng là ok”.
Thân chào và hẹn gặp lại các bạn trong các bài viết tiếp theo.